Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu chi tiết về ổ cứng SSD là gì, cấu tạo, ưu điểm và nhược điểm của nó so với ổ cứng HDD, cùng nhiều thông tin hữu ích khác về công nghệ lưu trữ dữ liệu rất phổ biến này.

Khái niệm ổ cứng SSD là gì

Ổ cứng SSD, hay còn gọi là Solid State Drive, là một loại thiết bị lưu trữ dữ liệu bằng bộ nhớ flash ở dạng rắn. SSD có kích thước nhỏ gọn, chỉ vừa bằng lòng bàn tay và có hình chữ nhật dẹt. Thiết bị này bao gồm bốn thành phần chính, đó là chip nhớ dạng chip NAND, bộ điều khiển, cổng kết nối và vỏ bảo vệ bên ngoài.

ổ cứng SSD là gì

Các chip nhớ trong SSD thực hiện nhiệm vụ lưu trữ dữ liệu theo lệnh của bộ điều khiển. Đây là hai thành phần quan trọng quyết định đến tốc độ và dung lượng lưu trữ của ổ cứng SSD. Cổng kết nối được sử dụng để kết nối trực tiếp ổ SSD với máy tính hoặc laptop thông qua cáp kết nối. Vỏ bảo vệ của SSD được thiết kế để bảo vệ các thành phần bên trong khỏi va chạm, nước và nhiệt độ cao.

ổ cứng SSD là gì

Không giống như ổ cứng truyền thống, SSD không có các bộ phận cơ học chuyển động, điều này giúp tăng độ bền và độ tin cậy của thiết bị, cũng như giảm tiếng ồn và tiêu thụ điện năng. SSD cũng cho phép các ứng dụng được khởi động và chạy nhanh hơn, cũng như cải thiện tốc độ truyền tải dữ liệu và thời gian đọc/ghi dữ liệu.

Lịch sử phát triển của ổ cứng SSD từ 1945

SSD đã có lịch sử hình thành lâu đời, từ khi máy tính còn sử dụng ống chân không, tức là vào thời kì máy tính ENIAC 1945. Sau đó khoảng 30 năm, vào những năm 70, 80 của thế kỷ trước, IBM, Amdahl và Cray đã hợp tác phát triển ổ cứng SSD. Vào thời điểm đó, chi phí nghiên cứu rất cao nên sản phẩm đã không thể đưa vào thương mại hóa. 

Năm 1978, Storage đã phát triển mẫu ổ cứng SSD thành công đầu tiên. 2 năm sau, SSD được tích hợp các chip DIPRAM kèm Card điều khiển mô phỏng để đáp ứng nhu cầu người dùng tốt hơn. SSD khi đó còn được hỗ trợ pin sạc để đảm bảo dữ liệu không bị mất.

ổ cứng SSD là gì

Năm 1983, chiếc ổ cứng SSD 128kb hiện đại nhất được giới thiệu. Tới năm 1996, SSD đã được sản xuất trên công nghệ flash hiện đại, khác biệt hoàn toàn với công nghệ lưu trữ cơ học thời kì đó. Đây chính là dấu mốc giúp SSD dần vươn lên trở thành loại thiết bị lưu trữ dữ liệu phổ biến nhất thế giới. 

Tuy nhiên từ 1996 tới 2009, ổ SSD có giá thành vẫn khá cao so với HDD cùng dung lượng. Người dùng chỉ thực sự ưa chuộng SSD khi giá thành chiếc ổ cứng này giảm mạnh từ năm 2010. Hiện tại, giá một chiếc ổ cứng SSD cao hơn ổ cứng HDD cùng dung lượng lưu trữ khoảng 1,5 – 2 lần.

SSD không ngừng được cải tiến về tốc độ truy xuất và dung lượng lưu trữ. Ngày nay đã xuất hiện những phiên bản cho phép lưu trữ hơn 100TB dữ liệu với tốc độ hàng chục GB/s.

Phương thức hoạt động của ổ cứng SSD

Với công nghệ lưu trữ flash, ổ cứng SSD cho phép giữ lại dữ liệu trọn vẹn ngay cả khi máy tính bị mất điện. Nếu không gặp sự cố lớn về phần cứng, SSD có thể lưu dữ liệu vĩnh viễn.

Một tấm gồm các ô điện là yếu tố chính để ổ cứng SSD đạt được tốc độ truy xuất dữ liệu nhanh chóng. Những tấm này bao gồm nhiều ô điện còn gọi là trang – nơi lưu dữ liệu. Nhiều trang gộp lại được gọi là khối.

ổ cứng SSD là gì

Bạn không thể đè dữ liệu lên các trang riêng lẻ trong ổ cứng SSD bởi ổ cứng này chỉ có khả năng ghi vào một trang trống trong một khối.

SSD dồn các dữ liệu được yêu cầu xóa vào trong một khối, đánh dấu các dữ liệu đó là không sử dụng. Khi chứa đầy, khối đó sẽ bị loại bỏ và xác định lại dữ liệu bên trong. 

Kiểm tra ổ SSD trong máy tính

Việc kiểm tra ổ SSD có trong máy tính hay không có nhiều cách nhưng trong bài viết này, chúng tôi chỉ giới thiệu cách đơn giản nhất:

Bước 1: Bạn tìm kiếm “Defragment and Optimize Drive” tại thanh tìm kiếm Windows.

Bước 2: Mở kết quả tìm kiếm đầu tiên. Bạn sẽ thấy danh sách các ổ cứng sử dụng trong máy. Tại cột Media Type, nếu hiện solid state drive thì đó là ổ SSD. Ngược lại, hard disk drive là ổ HDD.

Phân loại chuẩn SSD hiện nay

Hiện trên thị trường có 4 loại ổ cứng SSD phổ thông là 2.5 SATA, mSATA, M2 SATA và M2 PCIe. Dưới đây là bảng so sánh nhanh về 4 loại SSD này:

Tên ổ SSD Chuẩn giao tiếp Tốc độ đọc/ghi Ưu điểm nổi bật
SSD 2.5 SATA SATA SATA III tốc độ 550 MB/s Dễ nâng cấp từ ổ HDD có sẵn
SSD mSATA mSATA SATA III tốc độ 550 MB/s Cổng giao tiếp nhỏ gọn
SSD M2 SATA M2 SATA SATA III tốc độ 550 MB/s Mỏng, phù hợp với laptop mỏng nhẹ
SSD M2 PCIe M2 SATA PCle tốc độ 3500MB/s Tốc độ đọc/ghi vượt trội

Chuẩn SSD 2.5 SATA

Ổ cứng SSD 2.5 inch SATA là một trong những loại ổ cứng SSD phổ biến nhất hiện nay, với kích thước tương đương với đa số ổ HDD trên thị trường. Điều này rất thuận tiện cho người dùng muốn nâng cấp ổ cứng từ ổ HDD hiện có mà không phải thay đổi kích thước khay cắm.

Ngoài ra, còn có hai loại ổ cứng SSD ít phổ biến hơn là 3.5 inch và 1.8 inch, được sử dụng chủ yếu trong các ứng dụng đặc biệt. Tuy nhiên, với sự phát triển của công nghệ, các loại ổ cứng SSD này cũng đang dần được thay thế bởi các loại kích thước nhỏ gọn và tiết kiệm điện năng hơn.

ổ cứng SSD là gì

Chuẩn SSD mSATA

mSATA là viết tắt của mini SATA, là một loại ổ cứng SSD có bản chất tương tự như ổ cứng SSD 2.5 inch SATA. Tuy nhiên, khác với ổ cứng SSD 2.5 inch SATA, mSATA sử dụng cổng giao tiếp nhỏ hơn, giúp tiết kiệm không gian và có thể được sử dụng trong các thiết bị di động hoặc máy tính có kích thước nhỏ gọn hơn.

Chuẩn SSD M2 SATA

Dòng ổ cứng SSD M2 SATA đang trở thành lựa chọn ưa thích cho việc lưu trữ dữ liệu trên laptop nhờ thiết kế mỏng nhẹ, gọn gàng và sử dụng chuẩn giao tiếp M2 SATA hiện đại. SSD M2 2280 là loại SSD M2 SATA phổ biến nhất hiện nay, với kích thước 22mm x 80mm. Sử dụng ổ cứng SSD M2 SATA giúp tăng tốc độ truy cập dữ liệu và giảm thời gian khởi động hệ thống, cải thiện hiệu suất và trải nghiệm người dùng.

Chuẩn SSD M2 PCIe

ổ cứng SSD là gì

Khác hoàn toàn với ba dòng SSD trên, SSD M2 PCIe có tốc độ đọc tối đa lên đến 3500MB/s, tương đương gấp 6 lần so với các chuẩn SATA thông thường.

Ưu và nhược điểm giữa SSD với HDD

So với HDD, SSD cho thấy tốc độ làm việc nhanh hơn đáng kể, thấp nhất là gấp đôi. Ngoài ra SSD có thiết kế chắc chắn hơn, khả năng chống sốc cao, ít hư hỏng, bảo vệ dữ liệu tốt hơn. SSD khi hoạt động gần như không nghe thấy tiếng ồn và ít tỏa nhiệt, từ đó tiết kiệm điện hơn.

ổ cứng SSD là gì

Nhược điểm duy nhất đó là giá thành SSD cao hơn từ 1,5 đến 2 lần so với HDD, thậm chí cao hơn với các dòng SSD cao cấp. Do vậy nếu bạn muốn chọn ổ cứng để làm việc nhanh hơn, hãy chọn SSD. Nếu muốn ổ cứng chỉ để lưu dữ liệu, hãy chọn HDD.

Các lỗi thường gặp trên SSD

Ổ cứng SSD hoạt động ổn định là vậy nhưng vẫn không thể tránh khỏi một số lỗi gây ảnh hưởng đến dữ liệu. Sau đây là 5 hiện tượng lỗi thường gặp trên SSD

Lỗi bad block

Bad block tức là khối bị hư hỏng. Lỗi này thể hiện hệ thống không thể đọc ghi dữ liệu lên các khối lưu trữ của ổ cứng SSD. Dấu hiệu nhận biết là khi bạn liên tục thao tác đúng với dữ liệu trên SSD nhưng màn hình báo lỗi không thể thực hiện. Điều này dẫn đến không thể truy xuất dữ liệu, ảnh hưởng đến các ứng dụng cần lấy dữ liệu liên tục như các phần mềm chỉnh sửa video, render hay các game đồ họa online.

Lỗi file không thể thao tác

Khi gặp tình trạng bad block, ổ SSD sẽ xuất hiện lỗi không thể thao tác với file, và hệ thống sẽ thông báo lỗi trong quá trình ghi và sau khi ghi dữ liệu. Nếu thông báo lỗi xuất hiện trong quá trình ghi, dữ liệu sẽ không được ghi vào bad block và không bị mất. Tuy nhiên, nếu thông báo lỗi hiện lên sau khi lưu dữ liệu, khả năng cao là bạn đã mất dữ liệu đó vĩnh viễn.

Lỗi file chỉ đọc

Hệ thống nhận thấy nguy cơ mất dữ liệu nếu bạn tiếp tục làm việc trên SSD sẽ tiến hành khóa tạm thời hoạt động này. Bạn chỉ đọc được các file mà không thể di chuyển, sao chép, xóa, chèn thêm,… vào trong ổ cứng.

Hệ thống yêu cầu khôi phục cài đặt

Dữ liệu cần thiết của hệ thống bị mất khi lưu tại ổ cứng SSD khiến một số hoạt động bị ngưng trệ hoặc không thể sử dụng. Ví dụ như bạn khởi động lại máy tính là không thể. Nguyên nhân chủ yếu do bạn tắt máy không đúng quy trình.

Máy tính treo khi khởi động

Đây là hệ quả khi dữ liệu khởi động của hệ thống bị ảnh hưởng do lỗi ở trên. Với lỗi này bạn không nên cố thử khởi động lại máy mà hãy mang đi sửa chữa và khôi phục dữ liệu.

Cuumaytinh.com vừa cung cấp đến bạn những thông tin cơ bản về vấn đề: ổ cứng SSD là gì. Nếu bạn có thắc mắc hay gặp vấn đề với ổ SSD của mình, hãy liên hệ ngay tới chúng tôi để được hỗ trợ tận tình nhé!